ผู้ไร้ความสามารถ ก็เป็นตัวแทนได้
ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 799 บัญญัติว่า
"ตัวการคนใดใช้บุคคลผู้ไร้ความสามารถเป็นตัวแทน ท่านว่าตัวการคนนั้นย่อมต้องผูกพันในกิจการที่ตัวแทนกระทำ"
ตัวอย่างคำพิพากษาศาลฎีกา จาก เว็บไซต์ศาลฎีกา คือ คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 598/2506
โจทก์ฟ้องว่า ที่ดินโฉนดที่ 917 เนื้อที่ 70 ไร่เศษ มีชื่อโจทก์ทั้งสาม กับนางผิน นายเที้ยมและนางปุ่นมารดาโจทก์ ถือกรรมสิทธิ์
ที่เฉพาะส่วนของนางปุ่นราว 10 ไร่ นางปุ่นยกให้โจทก์ทั้งสามรวมกัน 5 ไร่เศษ อีก 5 ไร่ยกให้จำเลย โจทก์ครอบครองมา 13-14 ปี จึงได้กรรมสิทธิ์
จำเลยหลอกลวงให้นางปุ่นลงพิมพ์มือในใบมอบฉันทะ ยกที่ดินของนางปุ่นทั้ง 10 ไร่เศษให้จำเลยคนเดียว และใบมอบอำนาจนั้นยังใส่อายุจำเลยว่า 20 ปี ซึ่งความจริงอายุจำเลยยังไม่ครบ 20 ปี ยังเป็นผู้เยาว์อยู่ จำเลยนำใบมอบอำนาจไปทำนิติกรรมแทนนางปุ่นเป็นการไม่ชอบ
ขอให้พิพากษาว่าที่ดินเฉพาะส่วนที่โจทก์ครอบครองอยู่ 5 ไร่เศษ เป็นกรรมสิทธิ์ของโจทก์ ห้ามจำเลยเกี่ยวข้องขอให้ถอนชื่อจำเลยและใส่ชื่อโจทก์เป็นเจ้าของ
จำเลยให้การว่า จำเลยเป็นบุตรนางผิน นางปุ่นเป็นยายจำเลย นางปุ่นได้ยกที่ของนางปุ่นรายนี้ให้จำเลยโดยชอบ แม้จำเลยเป็นผู้เยาว์ก็รับมอบอำนาจได้ ไม่ต้องห้าม และให้การต่อสู้ประการอื่นอีก
ศาลชั้นต้นพิพากษาว่าที่พิพาทเป็นของโจทก์ ห้ามจำเลยเกี่ยวข้อง
จำเลยอุทธรณ์ ศาลอุทธรณ์พิพากษากลับให้ยกฟ้อง
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาเห็นว่า หากได้มีการยกให้โจทก์แล้วจนเข้าครอบครองจริง ก็น่าจะได้โอนโฉนดใส่ชื่อโจทก์ในส่วนที่พิพาทแล้ว เมื่อใส่ชื่อนางปุ่นไว้ก็ยังเป็นของนางปุ่นอยู่ แม้โจทก์จะทำในที่พิพาทก็ถือว่าทำแทนนางปุ่น จะฟังว่านางปุ่นยกที่พิพาทให้โจทก์แล้วก็ยังฟังไม่ถนัด ได้ความจากพยานโจทก์แต่เพียงว่าจะยกให้เท่านั้น
เมื่อฟังไม่ได้ชัดว่านางปุ่นยกที่พิพาทให้โจทก์แล้ว โจทก์ก็ไม่มีสิทธิฟ้องจำเลย ส่วนที่นางปุ่นประสงค์จะโอนให้จำเลยเพียงไร หรือจำเลยทำผิดไปจากเจตนาของนางปุ่นประการใด เป็นเรื่องระหว่างนางปุ่นกับจำเลยจะว่ากล่าวกัน ไม่เกี่ยวกับคดีนี้ และการมอบอำนาจของนางปุ่นให้จำเลย แม้จำเลยจะยังไม่บรรลุนิติภาวะ ก็เป็นผู้รับมอบอำนาจได้ หาเสียไปไม่ พิพากษายืน
หลักกฎหมายจากคำพิพากษาศาลฎีกานี้คือ ผู้เยาว์ซึ่งเป็นผู้ไร้ความสามารถ (หย่อนความสามารถ) ก็เป็นตัวแทนรับมอบอำนาจได้
#นักเรียนกฎหมาย
12 สิงหาคม 2561
ความคิดเห็น
แสดงความคิดเห็น